Tartışmalı bir konu olan Osmanlı Devleti'nin Birinci Dünya Savaşı'na neden girdiği, günümüzde dahi tartışılıyor. Şüphesiz, Osmanlı Devleti'nin 1. Dünya Savaşı'na girmesinde pek çok etken rol oynamıştır, bunlardan biri de ekonomik ahvaldir. Falih Rıfkı Atay da duyduğu bir hikayeyi nakletmek suretiyle bu etkene dikkat çekiyor.

Üç Paşalar İktidarı" olarak da bilinen 1913-1918 arasında Osmanlı Devleti’nin iç ve dış siyasetinin belirlenmesinde etkin rol oynyan ve Birinci Dünya Savaşı'nda Filistin Cephesi Kumandanlığı'nı üstlenen Cemal Paşa'nın başkahraman olduğu hikaye Falih Rıfkı tarafından şu şekilde anlatılıyor:

İki hikaye işittim. Masal olmadığı için anlatayım:
Cemal Paşa artık ordu kumandanı değildir. Mütareke yakındır. Artık, harbe niçin girdiğimiz tartışılabilir, büyük adamların küçük adamları adam yerine saymak ve onlarla görüşmek sırası gelmiştir. Arkadaşım Y. K. bahriye çatanası içindeBüyükada'ya giderken sordu:
- Paşam, söyler misiniz, bu harbe niçin girdik?
Ve üç dört yıl içinde bunalttığı bir nefesi boşaltmış gibi ohlayarak bekledi. İşte cevap:
- Aylık vermek için!
Ve ilave etti:
- Hazine tamtakırdı. Para bulabilmek için ya bir tarafa boyun eğmeli, ya öbür tarafla birleşmeli idik.