Bohemyalı asker ve ayaklanmacı. 1419-1424 arasında Husçu Protestan Ayaklanması’na önderlik etmiştir.

Bazı kaynaklar doğum tarihini 1375 olarak da vermektedir. Bohemya’da Trocnov kasabasında doğdu, 11 Ekim 1424’te Pribyslav’da öldü. “Tek göz” anlamına gelen Zizka adını küçük yaşta bir gözünü yitirdiği için aldığı sanılmaktadır. Uzun yıllar feodal lordların yanında askerlik yaptıktan sonra 1410’da Bohemya Kralı IV. Venceslas’m Töton Şövalyeleri’ne karşı savaşmak üzere Polonya’ya gönderdiği orduya katıldı. Büyük yararlıklar gösterdiği Grunwald (Tan-nenberg) Savaşı’ndan dönüşünde IV. Venceslas’ın gözde şövalyelerinden biri oldu.

1418’de, Çek din adamı Jan Hus’un (1369-1415) başlatmış olduğu dinde reform hareketine katılan Zizka, 1419’da IV. Venceslas’ın ölmesi üzerine Bohemya tahtına çıkmaya kalkışan Macaristan ve Almanya Kralı ve Kutsal Roma-German İmparatoru Sigismund’a karşı Hus’un izleyicilerinin başlattıkları direnişin içinde yer aldı. Jan Hus’un kiliseye karşı geldiği gerekçesiyle 1415’te yakılarak öldürülmesine göz yummuş olduğundan Husçular’ın büyük bir nefret besledikleri Sigismund’a karşı aynı tarihte başlayan dinsel ve ulusal ayaklanmanın önderi olarak, Sigismund’a bağlı güçlerle yapılan birçok çarpışmaya komuta etti. Bu çarpışmalardan birinde diğer gözünü de yitirerek bütünüyle kör olmasına karşın, 1424’teki bir veba salgını sırasında ölümüne değin, hem Sigismund’a bağlı güçlerle hem de görüş ayrılıkları nedeniyle önderliğinden ayrılan diğer Husçu gruplarla savaşmayı ve yeni başarılar kazanmayı sürdürdü. Ölümünden sonra, Taborit olarak anılan yandaşlarının yabancı işgalcilere karşı on yıldan fazla bir süre daha sürdürdükleri direniş, sonunda Husçular arasındaki çatışmalar nedeniyle kırıldı ve Sigismund 1436’da Bohemya tahtına çıkmayı başardı.

Zizka, feodal lordların düzensiz ve disiplinsiz ordularına karşı dinsel ve ulusal duyguları güçlü köylülere dayanan düzenli ordusuyla verdiği savaş sırasında, askerlik alanında yeni taktikler geliştirmiştir. Zırhlı kağnılara yüklenen toplarla hareketli bir savunma hattı oluşturmuş, piyade, süvari ve topçu birliklerini birlikte kullanmanın ilk örneğini vermiş ve düşmanı elverişsiz noktalardan saldırıya zorlama yoluyla yok etmeye yönelik bir taktik izlemiştir. Yarattığı taktikler Avrupa’da ancak iki yüzyıl sonra kullanılmaya başlanabilmiştir.

Bir Çek ulusal kahramanı olarak kabul edilen Zizka’nın adına, 1950’de Zizkov tepeliklerine bir anıt dikilmiştir.