Kur’an ı Kerim’in indiği rahmet ayının son günlerini ne kadar güzel değerlendirebilirsek, bizim için o kadar hayırlıdır. Her ibadetin kat be kat karşılığın verildiği bu ayda, Allah için yapılan her davranışın karşılığı da elbetteki yaratıcımız ve büyük merhamet sahibi tarafından mutlaka ödüllendirilecektir.
Orucun sevabı ve karşılığı bilinmektedir ancak bu ayda yapılan fitre, zekât, hayır ve hasenatlarımızın ayrı bir değeri ve mükafatı vardır. Lakin bir de unutulmuş olan geleneklerimiz olduğu aşikâr. Bunların başında yüzyıllarca sürdürülen ve toplumda fakir bırakmayan Osmanlı’nın bazı uygulamalarına kısaca bakmamız yeterlidir. Sosyal yardımlaşmanın en güzel örneklerini veren vakıflar, Osmanlı’nın en sağlam kuruluşları olduğu gibi para vakıflarında karz ı hasen gibi muhteşem örnekleri de görürüz.
Günümüzde işsizlik, enflasyon, gelir dağılımdaki eşitsizlik ve birçok nedenden dolayı insanlar bankalardan yüklü miktarda faiz oranlarıyla kredi çekmeye mecbur bırakılmaktadır. Yardımlaşma ve dayanışma kültürünü sona erdiren kapitalist sistemin getirdiği bu ağır yük altında, pek çok insan iflasa sürüklenmekte hatta yuvalar dahi bu nedenle yıkılmaktadır.
Oysa dinimiz ribâyı, yani faizi reddetmiştir. Buna dayanarak ihtiyaç sahiplerinin sıkıntısını gidermek için yine Kur’an ı Kerim ve Hz. Peygamberin içtihatları bize yol gösterici olmuştur. Kur’an ve sünnete dayalı uygulamaları ile asırlarca hüküm sürmüş olan Osmanlı, her ihtiyaç sahibine yardım etmiş; kişiyi zorlamadan ve gururunu incitmeden sıkıntısını gidermenin en güzel yollarını hayata geçirmiştir. Peki, bu para vakıflarında uygulanan Karz ı Hasen nedir, günümüzde de uygulanamaz mı?
İslam ekonomi sisteminde karz ifadesi, “geri ödenmek üzere verilen ödünç” anlamını taşır. Karz ı Hasen kavramı Kur’an ı Kerimde 12 yerde geçmekte ve mecazen ‘ Allah’a güzel bir şekilde borç veren’ anlamında kullanılmıştır. Gerçekte insana madden verilenlerle dünyevi sıkıntısı giderilirken, manevi anlamda ise Allah’a verilen borç kastedilmektedir.
Örneğin Bakara Suresi 244- 254. Ayette mealen “Allah yolunda cihad edin. Ve bilin ki, Allah her şeyi hakkıyla işitir, her şeyi hakkıyla bilir. Malını Allah rızası için harcayıp da Allah’a güzel bir borç verecek kim vardır? İşte onun karşılığını Allah kat kat verecektir Rızkı kısan da bollaştıran da Allah’tır hepinizin dönüşü O’nadır ” Buyurulmaktadır.
Karz-ı Hasen, ikraz eden yani ödünç veren mukriz ile ödünç alan mustakriz arasında yapılan ve katılımcıların dini veya ahlaki inançlarına dayanan faizsiz bir kredi veya ödünç verme sistemidir. Ana para veya malın değeri neyse aynı şekilde geri ödenen ve hiçbir şekilde faize bulaşılmayan bu sistem acaba bugün hayata geçirilemez mi?
Koca koca kuruluşlarımız, odalarımız milletin derdiyle dertlenmek istemezler mi? Ya da daha doğrusu onları Allah’a güzel borç vermekten alıkoyan nedir? Allah u alem..
Allah’a borç veren bir toplum olma ümidiyle Kadir gecenizi ve bayramınızı şimdiden en kalbî dualarımla kutluyorum.
(Kaynak:Sonsayfa.com)
