Türkiye'ye resmi ziyarette bulunan Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'ndeki baş başa görüşmesinin ardından ortak basın toplantısında konuştu.
Rutte, Hollanda ve Türkiye'nin 400 yılı aşkın bir geçmişi olan ikili ilişkiye sahip olduğunu belirterek, "Kilit ekonomik ortaklarız. Sizin de zikrettiğiniz gibi 8 milyar dolardan 11 milyara artan bir ticaret hacmi gördük ara hedef olarak 15 milyar nihai hedef olarak da 20 milyarı koyduk. Hollanda Türkiye'deki en büyük doğrudan yabancı yatırımcı dolayısıyla çalışacak çok alan var. 3 bin Hollandalı şirket faal halihazırda." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'la sadece ekonomik ilişkileri konuşmadıklarını kaydeden Rutte, "Çok taraflı düzeyde de birlikte çalışıyoruz. Elbette ikimiz de NATO üyesiyiz, perşembe günü gerçekleştirilecek olağanüstü NATO Zirvesini de sabırsızlıkla bekliyoruz. Burada şunu söyleyebilirim ve söylemek istiyorum ki Türkiye ittifak için çok büyük bir siyasi ve askeri öneme haizdir ve tabii ki bu ülke aynı zamanda Avrupa Birliği için de önemli bir ortaktır." değerlendirmesinde bulundu.
Rutte, Türkiye'nin Ukrayna-Rusya savaşına ilişkin diplomatik çabalarına değinerek, "Türkiye bu ihtilafta (Rusya-Ukrayna müzakereleri) kilit rol oynuyor. Sayın Erdoğan'ın bu rolü üstlenmiş olmasından dolayı büyük memnuniyet duyuyor ve size bir kez daha teşekkür etmek istiyorum. Aynı zamanda kabine üyelerinize de bu ihtilafın çözümünde gösterdiğiniz diplomatik çabalardan dolayı teşekkür etmek istiyorum." dedi.
Türkiye'nin Ukrayna-Rusya savaşında çok kritik bir rol oynadığını vurgulayan Rutte, şunları kaydetti:
"İki ülkeye (Rusya-Ukrayna) açık hattı olan nadir ülkelerden Türkiye'yi (arabuluculukta) desteklediğimizi söylemek isterim. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu vesilesiyle de hem Ukrayna hem Rusya'yla müzakereleri sürdürüyorlar. Bunun nereye varacağını görmemiz gerekiyor ama onlar çabalıyor ve biz de çabalarını destekliyoruz."
Rutte, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Ukrayna'daki durumu da uzun uzadıya görüştüklerini belirterek, "İkimiz de Rusya'nın işgalini kınıyoruz. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da söylediği üzere bu bölgesel barış ve istikrara ağır bir darbedir. Ben de bu değerlendirmesine tamamen katılıyorum. Komşusunu işgal ederek Putin, Ukrayna'nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal etmiştir. Bu da tamamen kabul edilemezdir." diye konuştu.
Ukrayna'da Putin'in emirleriyle gerçekleştirilen şiddetin acımasız olduğuna ve kurbanlar arasında birçok masum sivilin de yer aldığına dikkati çeken Rutte, her gün bunun delillerini gördüklerini söyledi.
Rutte, "Mariupol'e yapılan bombardımanın sivil nüfusu terörize etmekten başka amacı yoktur. Ukrayna'daki savaş biz Batı'daki ülkeler için nispeten yakın geliyor ama Türkiye'de çok çok daha yakın aslında. Çünkü Karadeniz'e sınırı olan 3 ülkeden bahsediyoruz." ifadesini kullandı.
Türkiye'nin boğazlardan gemilerin geçişi konusunda Montrö Boğazlar Sözleşmesi çerçevesinde gerekli yükümlülükleri yerine getirdiğini ve bu rol sebebiyle de tebrik ve teşekkür etmek istediğini vurgulayan Rutte, şunları kaydetti:
"Varış noktası Karadeniz olan bu gemileri boğazdan geçirmiyorsunuz. Türkiye sorumluluğunu üstleniyor ve ötesine de geçiyor. Sadece Ukrayna'daki savaş ile alakalı değil diğer alanlarla ilgili olarak da. 2015-2016'da Suriye krizinde, Türkiye yüksek sayıda sığınmacı kabul etti. Bu da kısmen Avrupa ve Türkiye arasında yapılan anlaşmalar temelindeydi. Halihazırda dünyadaki diğer tüm ülkelerden daha fazla sığınmacı barındırıyorsunuz ve bunun için de teşekkürlerimi ifade etmek isterim. NATO zirvesinde gerçekleştireceğimiz görüşmeleri de sabırsızlıkla bekliyorum. Ukrayna'daki saldırganlığı müzakere yoluyla sonlandırma çabalarınız için çok teşekkür etmek isterim."
"Türkiye yapabileceği her şeyi zaten yapıyor"
Türkiye ve Hollanda'nın Rusya-Ukrayna savaşını durdurmak için neler yapabileceğine ilişkin soruya yanıt veren Rutte, "Türkiye yapabileceği her şeyi zaten yapıyor, çok kritik bir rol oynuyor. (Türkiye) Almanya, Fransa ve ABD dışında hem Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy ile teması olan ender ülkelerden. Türkiye, Rusya'nın Ukrayna'daki saldırganlığını da alenen kınadı." dedi.
Rutte, Türkiye'nin Rusya ve Ukrayna ile iletişimi olan nadir ülkelerden olduğuna dikkati çekerek, Türkiye'yi bu yolda desteklediklerini vurguladı.
Ukrayna'dan gelen son haberlerin korkunç olduğunun altını çizen Rutte, "Bombardıman, misket bombaları ve bunların masum sivillere yöneltilmesi devam ediyor. Mariupol, Kiev ve başka yerlerden de gelen görüntüleri gördük. Bu yüzden de Rusya'ya yaptırımlarla baskı uygulamaya devam edeceğiz. Aynı zamanda Ukrayna'ya kendisini savunması için silah tedarikiyle de bu baskıya devam edeceğiz. İnsani ve ilaç yardımı yapmaya da devam edeceğiz. Uçuşa yasak bölge veya NATO'nun asker göndermesi (konusu), bu NATO ve Rusya'yı doğrudan ihtilafa sokacaktır. Dolayısıyla bu mümkün değildir." diye konuştu.
Rutte, Rusya'nın Ukrayna'ya açtığı savaş nedeniyle NATO'ya üye devletlerin Rusya'ya yönelik yaptırımlarına Türkiye'nin katılıp katılmayacağına ilişkin soruya, "Türkiye, Birleşmiş Milletler yaptırımlarını uyguluyor. Tabii Türkiye'nin burada coğrafi konumu sebebiyle özel bir konumu var, tabii ki Suriye'deki angajmanı sebebiyle de. Dolayısıyla Türkiye'nin tüm yaptırımları uygulamasını arzularız ama tabii Türkiye'nin şu anda diplomatik rolünü oynamasından da ziyadesiyle memnunuz." yanıtını verdi.
