Kazakistan'da halkın akaryakıt zammını protesto etmek için sokağa çıkmasının ardından ülkede karışıklık başladı. Olayların kısa sürede kontrol edilemez hale gelmesinden sonra ülke genelinde OHAL ilan edildi. Çıkan olaylarda onlarca kişinin hayatını kaybettiği, yüzlerce vatandaşın da yaralandığı açıklandı.
"Ülkede anayasal düzen büyük ölçüde yeniden tesis edildi"
'Bu gelişmelerin hemen ardından Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, ülkede yaşanan olaylarla ilgili açıklama yaptı. Tokayev, "Ülkede anayasal düzen büyük ölçüde yeniden tesis edildi." dedi.
Uyarı yapmadan ateş açma emri
Cumhurbaşkanı Tokayev, dikkat çeken açıklamasının ardından beklenen sesleniş konuşmasını gerçekleştirdi. Tokayev konuşmasında "Kolluk kuvvetlerine ve orduya, teröristlere karşı uyarı yapmadan öldürmek için ateş açma emri verdim." ifadelerini kullandı. Ülkesindeki şiddet olayları sırasında teröristlerin hala silah kullandığını ve mülke zarar verdiklerini kaydeden Tokayev, teröristlerin bulunması ve gözaltına alınmaları için özel bir birim kurduğunu belirtti.
''Yurt dışından yapılan açıklamalar ahmaklık"
Tokayev, protestocularla müzakere masasına oturulması çağrılarına ilişkin, "Teröristlerle görüşmemiz gerektiğine dair yurt dışından yapılan çağrılar ahmaklık. Kazakistan hükümetinin teröristlerle müzakere masasına oturmaya niyeti yok" vurgusu yaptı. Tokayev, kendi çağrısı ile Kazakistan'a çok çabuk bir şekilde barış güçlerini gönderen Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü ülkelerinin devlet başkanlarına teşekkür etti. Kazakistan lideri, barış güçlerinin ülkesinde belirli ve kısa bir süre için bulunacaklarını kaydetti.
"Teslim olmayanlar yok edilecek"
Kazakistan lideri, ülkesinin finansal ve kültürel merkezi sayılan Almatı'daki şiddet olaylarına ilişkin, "20 bin haydut Almatı'ya saldırdı ve buradaki devlet binaları tahrip ettiler. Teslim olmayan saldırganlar yok edilecek" ifadelerini kullandı.
Devlet kurumları kontrol altında
Kazakistan İçişleri Bakanlığı da Almatı'da 3 bin kişinin gözaltına alındığını, devlet kurumlarına ait tüm binaların kontrol altına alındığını açıkladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada, Kazakistan'da ilan edilen olağanüstü hal kapsamında güvenlik güçlerinin başlattığı operasyonun sürdüğü belirtildi. Durumun kontrol altına alındığı kaydedilen açıklamada, tüm kentlerdeki idare ve belediye binalarının temizlendiği ve ülke genelinde 70 kontrol noktasının oluşturulduğu aktarıldı.
26 protestocu öldü
Açıklamada, "Güvenlik güçleri, Almatı kentinde toplumsal düzeni sağladı, stratejik yerleri korumaya aldı. Caddelerde temizlik operasyonuna devam ediliyor." ifadesine yer verildi. Terör tehlike seviyesinin "kritik kırmızı"ya çıkarıldığı kaydedilen açıklamada, protestoculardan 26'sının öldüğü, 18'inin de yaralandığı belirtildi.
18 güvenlik görevlisi hayatını kaybetti
Bakanlık olayların bilançosunu da açıkladı. Buna göre, 18 güvenlik görevlisi hayatını kaybetti, 748 güvenlik görevlisi yaralandı. Kazakistan Dışişleri Bakanlığı silahlı saldırıların "yurt dışında eğitilmiş teröristlerce" düzenlendiğini açıkladı.
Kazakistan'da neler oluyor?
Kazakistan'ın batısında LPG'ye yapılan zamlar ve sosyoekonomik durumun kötüleştiği gerekçesiyle 2 Ocak'ta başlayan protestolar, ülkenin diğer kesimlerine yayıldı. Sokak olaylarına dönüşen gösterilerde güvenlik güçleri ile protestocular arasında çatışmalar yaşandı. Polis araçları ile askeri araçları ateşe veren, devlet binalarına giren protestoculara güvenlik güçleri müdahale etti. Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, protestolardan sorumlu tuttuğu hükümetin istifasını kabul etti. Protestoların yayılması sonucu olağanüstü hal ilan edildi.
