Madrigal, 'halk müziği' alanları kapsamında okunabilir. Aristokrat ve yerellikten uzak olan Latince şarkıların yerini, yerel dilde söylenen şarkıların aldığı dönemde ortaya çıkmıştır. 14. yüzyıl İtalyası'nda doğan "Madrigal ", kelime anlamı olarak "ana dilinde şarkı" söylemek demektir.
1310 yılı çevresinde İtalyan madrigali, çoğunlukla aşk şiirleri üzerine yazılan iki sesli şarkıydı.
- Madrigal ilerde, ''çokses''in "altın çağ''a eriştiği günlerde ayrı bir görünüş kazanacak ve çoksesli bir forma girecektir.
İtalya'dan Avrupa'ya
On altıncı yüzyılda madrigal, on dördüncü yüzyıl İtalyası’nda doğan madrigalden, iki sesli halk musikisi biçiminden iyice ayrılmış, gelişmiş, birçok ülkede günün modası olmuştu. Willaert'in öğrencisi Cyprien de Rore (1016-1565) tabiatın taklit edilmesini, bu ara musikinin de sözleri izlemesini, onun yankısı olmasını salık veriyordu. Willaert bu yolda madrigaller yazdı. İtalya'da dünyaya gelen bu biçim bir yandan bütün Avrupa'ya yayılırken bir yandan da İtalya'da en seçkin örneklerini veriyordu.
'Madrigal'in en büyük temsilcilerinden Venosa Prensi Gesualdo
İtalyan madrigalcileri arasında en önemlisi, musikinin armonik ileriliği ve ses götürme yöntemlerindeki korkusuzluk bakımından neredeyse yirminci yüzyıl bestecilerine taş çıkartan Gesualdo da Venosa'dır (1560-1613) Hasta bir ruhun anlatımlarını taşıyan bu madrigaller, bestecinin din musikisi eserleri gibi, çılgıncasına derin bir kişiliğin yankısıdırlar.
- Venosa Prensi Gesualdo'nun karısını sevgilisiyle birlikte yakalatıp öldürtmesi, sonra da çocuğunu, belki kendinden değildir diye boğdurtması, bestecinin bütün ömrünü ve bu ara eserlerini etkilemiş olaylardır.
Ölüm ve vicdan azabı konularına, Gesualdo'nun hem madrigal hem de din musikisi metinlerinde umumiyetle rastlanır.
Bu konular bestecinin musikisine kendine özgü etkileyiciliğini verir. ,
Gesualdo ile birlikte Luca Marenzio ( 1553-1599) ve Claudio Monteverdi ( 1567-1613) öbür ülkelerdeki madrigal bestecilerini etkileyen İtalyan madrigalinin üç baş yaratıcısıdırlar.
Kalpazanların 'müzikteki istismarı': Jacop Arcadelt
İtalyan olmayan, Belçikalı olduğu sanılan, fakat yıllarca İtalya'da yaşayan bir başka besteci, Jacop Arcadelt (1515-1560) çağında "İtalyan madrigalinin kralı" diye bir ün yapmıştı. Daha sonra Paris'e yerleşen Arcadelt, Fransız şarkıları (chanson'lar) bestelemeye koyuldu. Bugün elde Arcadelt'in olduğu bilinen yüzden çok şarkı vardır. Bestecinin Paris'te de kazandığı ün öylesine büyük oldu ki şarkı yayınlayıcıları başkalarının şarkılarını Arcadelt adı altında piyasaya sürmek kurnazlığını gösterdiler.
İngiltere'de 'madrigal' okulu
İngiltere'de madrigal Elizabeth çağında iyice gelişti. İtalyan madrigaline Kraliçe Elizaheth'in gösterdiği ilgi önceleri İngiltere'de madrigal söyleme gruplarının kurulmasını destekledi ve sonra da William Byrd'ün (1543-1623) önderliğiyle İngiliz madrigal okulu kuruldu.
Byrd yalnız madrigal'de değil, sanatın bütün dallarında ustaydı ve çağının en saygın bestecilerinden biriydi. Din musikisi eserleri, bu ara çalgılar, özellikle çağın klavyeli çalgısı 'virginal' için yazdığı eserler, Byrd'e öbür İngiliz bestecileri yanında özel bir saygınlık sağlayan çeşitlilikte ve evrensel niteliktedir.
