Mehmet Rauf'un Eylül romanının özeti

Süreyya Bey’le Suat Hanım beş yıldan beri evlidir. Bir yaz, Boğaziçi’nde Yenimahalle’de küçük bir ev kiralarlar; mutludurlar. Süreyya’nın arkadaşı Necip,  aile dostlarıdır; sık sık gelip yanlarında misafir kalmaktadır. Necip Suat’a çok değer vermekte, ona karşı derin bir saygı beslemektedir. Bu değer veriş ve saygı bir gün şiddetli bir sevgiye çevrilir. Genç adam, sevgisini içinde gizlemektedir. Bir gün dayanamaz, Suat’ın eldiveninin bir tekini çalar. Sonunda hastalanır, hummâ nöbetleri arasında hep bu eldiveni sayıklar. Suat bunu öğrenince eldivenin öbür tekini de verir, böylece her iki tarafın birbirine karşı duyduğu aşk açığa vurulmuş olur. Fakat ne Necip arkadaşına, ne de Suat kocasına ihaney edebilecek yaratılışta insanlar değildir. Bu aşk ikisinin de yalnız içinde yaşar. Kış gelince yine konağa taşınılır. Aşk gittikçe şiddetlenir ve bu iki insan; karşılıklı, dayanılmaz acılara göğüs gerer ve nefislerini yenerler. Sonunda bir yangın çıkar, Suat içerde kalmıştır. Necip onu kurtarmak için evin içine atılır ve Suat’la birlikte aynı ateşte yanarak ölürler.

Eylül romanı karakterleri

  • Suat : Süreyya'nın karısı. Süreyya'nın halasının oğlu Necip'e aşık olmuştur.
  • Necip : Süreyya'nın halasının oğludur. Süreyya'nın karısı Suat'a aşık olmuştur.
  • Süreyya : Suat'ın kocası, Necip'in amcasının oğludur.
  • Beyefendi : Süreyya ve Hacer'in babası, Hanımefendi'inin kocasıdır. Sert, oteriter bir kişidir.
  • Hanımefendi : Süreyya ve Hacer'in babasıdır. Sert ve oteriter biri olan Beyefendi'ye uyum gösteren, alileyi şefkatle yöneten bir kadındır.
  • Hacer : Süreyya'nın kızkardeşi, Fatin'in karısı. Kocasını sevmeyen, biraz geçimsiz ve huysuz bir kadındır.
  • Fatin : Hacer'in kocası. Hacer ile parası için evlenen, sürekli Beyfendi'ye yaranmaya çalışan paragöz biridir.

Türk edebiyatının ilk psikolojik romanı "Eylül" ne zaman yayımlandı?

Roman 1900 yılında Servet-i Fünun mecmuasında tefrika edilmiştir. 1901 yılnda ise kitap olarak yayımlanır.

"Eylül" Türk edebiyatındaki ilk psikolojik romandır. Yazar, olaylardan ziyade karakterlerin ruh hali üzerinde durmuştur. Aynı zamanda eser, Türk edebiyatında bireyin şahsi yaşantısını konu alan ilk romanlardandır.

 

(Eserin 1901 basımının kapağı)