İran'ın başkenti Tahran, yaklaşık 15 milyonluk nüfusu ile ülkenin en kalabalık şehirlerinden biri. Ancak artan nüfus, altyapı sorunları ve temel ihtiyaçlara erişimi de giderek zorlaştırıyor. İran hükümeti de aşırı nüfus, elektrik sıkıntısı ve su kıtlığını aşmak için kritik bir karar alarak başkenti taşıyacaklarını duyurdu.
NTV'nin haberine göre, henüz keşif aşamasında olan hükümet değişimin stratejik ve ekonomik avantajlarına dikkat çekerken, taşınmanın maliyeti ve lojisitk talepler endişeleri artırıyor.
Denize dayalı ekonomi planı
Hükümet sözcüsü Fatemeh Mohajerani, “Yeni başkent kesinlikle güneyde, Makran bölgesinde olacak ve şu anda bu konu üzerinde çalışılıyor. Mühendisler, sosyologlar, ekonomistler, akademisyenlerve uzmanlardan yardım istiyoruz” dedi.
Tahran'ın su kıtlığı da dahil olmak üzere artan ekolojik baskılarına dikkat çeken Mohajerani, taşınmanın fizibilitesini incelemek ve Makran bölgesinde denize dayalı bir ekonomi geliştirmek için iki konsey kurulduğunu duyurdu.
Pezeşkiyan Basra Körfezi'ne yakın olmak istiyor
Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan ise Tahran'ın mali kaynakları ile harcamaları arasındaki dengesizliğin sürdürülemez olduğunu belirterek Basra Körfezi'ne daha yakın bir yere taşınmayı önermişti.
Başkentin değiştirilmesi ne kadara mal olacak?
Gazeteci Gholhaki, sosyal medyada, “Azadi Stadyumu'nun yeniden inşası 18 ay sürüyor ve 19 trilyon riyale (23.75 milyon dolar) mal oluyor; başkentin yerinin değiştirilmesi ne kadar zaman ve para gerektiriyor? Bir yüzyıl ve yüz milyarlarca dolar düşünün!” ifadelerini kullandı.
İran'da sık sık gündeme gelen başkentin taşınmasına yönelik tartışmalarda bu hamlenin Tahran'ın ekonomisini sekteye uğratabileceği ve tamamlanmasının on yıllar alacağı savunuluyor.
'Bölgesel gelişmeler etkili oldu' değerlendirmesi
İran'ın başkentini Umman körfezi bölgesi ve Pakistan sınırındaki Mekran bölgesine taşıma kararı alması, bazı kaynaklara göre bir geri çekilmenin göstergesi.
Rusya ve İran'ın vekilliğiyle 2011 sonrası iktidarda kalmayı sürdüren Esed rejiminin çökmesiyle, İran'ın Şii Hilali projesi de hükümet kaynaklarınca yeniden değerlendirmeye tabi tutuldu.
Uzmanlar, başkent değişikliği hamlesinin ekonomik saiklerinin yanı sıra siyasi bazı işaretlerde barındırdığını düşünüyor.
"İran'ın etki alanı itibarıyla küçüldüğü ve Şii İran rejiminin Pers topraklarına çekildiği" de yorumlar arasında.
