Tezkire nedir?
Şuarâ tezkiresi; tezkiretüş-şuara. Belli bir dönemde yetişen şairlerin kısa hâl tercümelerini ve şiirlerinden bazı örnekleri içeren mecmualara, kitaplara verilen isim. Eski Türk Edebiyatının en önemli kaynaklarından biri olan tezkirelere, şimdiki antolojilerin, edebiyat tarihlerinin, ilk/el örnekleri denebilir.
"Tezkireler sadece şairlerin hayat hikayeleri özetlenen ve şiirlerinden örnekler verilen sıradan kaynaklar değil, Osmanlı kültürü, edebiyatı ve sosyal hayatına dair eşsiz bilgiler içeren, hatta devrin edebiyat eleştirisi örnekleri ni de bulabileceğimiz çok özgün eserlerdir. (Mehmet Kalpaklı: "Divan Şiirinde Mahlas Üzerine")
Tezkire yazarları
Sehi, Latifi, Ahdi, Aşık Çelebi, Kınalızâde Hasan Çelebi. Beyâni, Riyazi, Kafzade Faizî, Yümni, Mûcib, Safayi, Salim kendi isimlerini verdikleri birer tezkire kaleme almışlardır. Asım, Beliğ, Râmiz, Safvet, Arif Hikmet, Fatin, İbnülemin Mahmud Kemal bilinen diğer tezkire yazarlarıdır.
Öte yandan, eskiden çeşitli mesleklere mensup kişileri bir araya getiren mecmualara/kitaplara da "tezkire" denmiş ya da bu kelime ile başlayan bir isim verilmiştir: Tezkiretü'l-evliyâ (veliler tezkiresi), tezkiretü'l-hattatin, (hattatlar tezkiresi) gibi. Sefine, hadika gibi isimlerle anılan eserler de, bu bağlamda tezkire özelliğine sahiptir.
