Hong Kong merkezli denetim şirketi QIMA tarafından yapılan araştırmaya göre, dünyanın önde gelen şirketlerinin tedarikçi tercihleri arasında 2019 yılına göre 2020 yılında Çin’in payı geriledi, Türkiye’nin arttı. Araştırmaya göre Türkiye, yeni dönemde özellikle Avrupa Birliği (AB) ülkelerince çok daha fazla tercih edilecek. AB merkezli markaların yüzde 30’u Türkiye’yi en fazla tedarik sağlayacakları ilk 3 ülke arasında gösterdi.

Araştırmaya göre, Vietnam ve Bangladeş yeni dönemde küresel değer zincirlerinin tedarik tercihlerinde öne çıkıyor. Ortadoğu ve Afrika, 2020 yılında, büyük alıcıların tedarik tercihinde paylarını artıran bölgeler oldu.

200’den fazla işletme ile temmuz ayında yapılan ve COVID-19 salgını, ABD-Çin ticaret gerilimi, küresel kaynak kullanımının evrimi ve küresel tedarik zincirlerindeki diğer aksamaları analiz etmeyi hedefleyen anket çalışmasının çarpıcı sonuçlarından bazıları şöyle:

ÇİN'İN PAYI YÜZDE 90'DAN YÜZDE 75'E GERİLEDİ

• Dünyanın önde gelen 200 markasının tedariklerinde Çin’i tercihlerinde gerileme var. Ankette şirketlerine yöneltilen “Yılın ilk yarısında en fazla tedarik sağladığınız ilk 3 ülke hangisidir?” sorusuna 2019 yılında ‘Çin’ yanıtını verenler yüzde 96 düzeyindeyken, 2020 yılında bu yıl aynı soruya ‘Çin’ yanıtını verenlerin oranı yüzde 75 oldu.

• Bununla birlikte, araştırmanın sonuçlarına göre, ankete katılan firmaların yüzde 55’i 2020 yılının ilk yarısında Çinli tedarikçilerin satın alma hacimlerinin yarısından fazlasını oluşturduğunu bildirdi.

• Batılı ülkeler nezdinde Vietnam’ın Çin’in alternatif olma durumu her geçen yıl daha da güçleniyor. ABD merkezli firmaların yüzde 37’si, Avrupalı firmaların yüzde 40’ı Vietnam’ı en önemli 3 tedarikçisi arasına yerleştirdi.

• Batılı markalar alternatif tedarikçi araştırmalarında Çin’den çok da fazla uzaklaşmıyor. Vietnam, Hindistan ve Bangladeş alternatif tedarikçi ülkeler arasında önemli yer tutuyor. Ancak 2020 yılında Hindistan’ın tercih bakımından durumunda bir değişiklik olmazken, Bangladeş, geçen yıl tercihlerde yüzde 9 pay alırken, bu yıl payını yüzde 14’e çıkardı. Bu ülkelerin yanı sıra ABD merkezli firmalar Tayvan’ı da önemli bir tedarikçi ülke olarak görüyor.

• 2020 yılında bölgesel olarak tedarik tercihlerinde hızlı gelişme gösteren iki bölge öne çıkıyor. Ortadoğu ve Afrika. Ortadoğu’nun geçen yıl sadece yüzde 1 olan payı bu yıl yüzde 7’ye, Afrika’nınki ise yüzde 1’den yüzde 6’ya çıktı. Avustralya ve Yeni Zelanda bölgesinin payı da yine yüzde 1’den yüzde 3’e yükseldi. Endonezya’nın tercihlerdeki payı da yüzde 3’ten 4’e çıktı.

• Tedarik tercihinde gerileyen bölgeler ise Latin ve Güney Amerika ile Kuzey Amerika oldu. Bununla birlikte araştırmaya göre, Amerikan ve Avrupa markaları, alternatif tedarikçi bulma çalışmalarında, kendi sınırları içerisinde üretmektense pazarlarına yakın bölgelerden ürün tedarik etmeyi tercih ediyor. Bu yıl geçen yıla göre, dünya çapındaki payı yüzde 9’dan yüzde 7’e gerileyen Latin Amerika ve Güney Amerika’nın, ABD merkezli şirketler için ise popülaritesi geçen yıla göre neredeyse iki katına çıktı.

• Bu süreçte Avrupa Birliği markaları da giderek artan bir şekilde Türkiye’ye yaklaşıyor. Türkiye’nin AB markaları arasında ilk 3 tedarikçi arasında gösterilme oranı 2019 yılında sadece yüzde 14 iken, 2020 yılında AB’den ankete katılan firmaların yüzde 30’u ilk 3 tedarikçileri arasında Türkiye’yi gösterdi.