Ağustos ayında Afganistan’da yönetimi ele geçiren şeriatçı Taliban, ülkedeki insani durumu görüşmek üzere Norveç’te Batılı temsilcilerle masaya oturdu. Başkent Oslo’da kapalı kapılar ardında yapılan ve iki gün süren görüşmeler, önceki gün son buldu. Taliban’ın yönetime geldikten sonra Avrupa’ya düzenlediği ilk resmi ziyarette, örgütün geçici hükümetinin Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki ile İçişleri Bakanı Enes Hakkani hazır bulundu. Toplantıya Avrupa Birliği (AB), ABD, İngiltere, Fransa, İtalya ve ev sahibi Norveç’ten temsilciler katıldı.
YARDIM TALEBİNE YANIT
Henüz hiçbir ülke tarafından tanınmayan Taliban hem uluslararası tanınma hem de kıtlık ve yoksullukla kıvranan Afgan halkı için finansal yardım talebini dile getirdi. Batılı ülkeler ise dondurulan 10 milyar dolarlık insani yardımın devam edebilmesi için insan haklarına geri dönülmesi, Kız çocukları ile 12 yaşından büyük eğitim çağındaki tüm kişilere okula dönme imkânı sağlanması şartı getirdi.
AB’nin Afganistan Özel Temsilcisi Tomas Niklasson, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Martta başlayacak olan yeni Okul dönemde, ilkokul ve ortaokullarda kız ve erkek çocuklarının okula erişimi olması gerektiğini şart koştuk” dedi. Niklasson bu açıklamayı, Afganistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü’nün “AB, Afganistan’a insani yardıma devam edecek” açıklamasına cevaben yazdı.
‘CİDDİ VE SAMİMİ’
New York’taki Birleşmiş Milletler (BM) oturumunda konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store ise görüşmeleri “ciddi ve samimi” diye niteleyerek, “Martta kızların ve 12 yaş üstü herkesin okula geri dönmesini istediğimizi açıkça ifade ettik” dedi. Görüşmelere katılan Batılı bir gözlemci, AFP Ajansı’na, her iki tarafta da bazı kademeli yön değişiklikleri olduğunu, Taliban ve Batı arasında bu tür görüşmelere daha çok ihtiyaç olacağını belirtti.
TALİBAN’A DAVET TEPKİ ÇEKTİ
Taliban Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki, Oslo’daki görüşmeleri, ‘uluslararası tanınmaya bir adım’ olarak niteleyerek “Norveç bize dünya ile aynı sahneyi paylaşma şansı verdi” dedi. Ancak Oslo yönetimi, görüşmelerin Taliban’ın tanınması ya da meşru görülmesi anlamına gelmediğinin altını çizdi. Taliban yetkililerinin Oslo’ya davet edilmesi ve ağırlanması ile uçuşlarına yüklü paralar ödenmesi ise Norveç’teki Afgan diyasporası ile aktivistlerin tepkisini çekti. Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store, bunun Afganistan’daki insani faciayı durdurmak için ilk adım olduğunu savundu. BM verilerine göre, Afgan nüfusunun yaklaşık yüzde 55’i açlıktan mustarip.
