Dev kazanı nedir? Dev kazanı nasıl oluşur? Dev kazanı nerelerde görülür? Dev kazanı özellikleri nedir? Dış kuvvetler nelerdir? 

DEV KAZANI NEDİR? ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

Dev kazanı, içinde çakıltaşları olan bir akarsunun, şelaleden düştüğü alanlarda, oluşturduğu derin oyuk. Su yüksekten döküldüğünde yaptığı burgaç hareketiyle çakıl taşı ve kumların hareketlendirir ve üzerinde bulunduğu kayayı zamanla aşındırır.

Devkazanının oluşumunda, şelalenin üst kısmındaki direçli kayaçlar ve alt kısmında bulunan az dirençli kayaçların bulunması önemlidir. Bu yapı şelale oluşumuna neden olur. Yukarıdan dökülen suların hareketlendirdiği çakıl taşları alt kısımdaki dirençsiz kayaları aşındırması sonucu büyükçe bir oyuk oluşturur.

Devkazanları 10–15 m çapa kadar ulaşabilir. Çoğunlukla derinlikleri genişliklerinden fazladır. Kenarları düzdür, suyun burgaçının yanında su ile dökülen taşlarında oyulmaya etkisi vardır. Anakayanın ve hareketli çakılların sertlik derecesine göre değişmekle birlikte 1–2 m derinliğindeki oyukların 25 ile 75 yılda oluştuğu belirlenmiştir. Devkazanının içinde ve akış yönünde çakıl ve kum birikintileri bulunur

Dev kazanı bir akarsu aşındırma şekillerinden birisidir. Akarsuların şelale yaparak döküldükleri yerlerde, hızla düşen suların ve içindeki taş, çakıl gibi maddelerin çarptığı yeri aşındırmasıyla oluşan yeryüzü şeklidir. Akdeniz Bölgesi’ndeki Manavgat, Kurşunlu ve Düden şelalelerinin düküldükleri yerlerde güzel dev kazanı örnekleri bulunur.

dev kazanı

Dev kazanına Türkiye'nin nerelerinde rastlanır?

1. Doğu Anadolu Bölgesi: Tortum (Erzurum), Sera(Trabzon), Muradiye (Van).

2. Akdeniz Bölgesi: Manavgat, Kurşunlu ve Düden şelaleleri bulunmaktadır.