Aşıkname, âşıklar destanı, ozanlar şiiri, âşıklar serencami. Genellikle saz şairlerinin bir takım özelliklerinden bahseden, ya da belli bir bölgenin şairlerini tanıtan, konu edinen manzumelere verilen isim. Hecenin on birli veya sekizli ölçüleriyle dörtlükler halinde söylenen/yazılan şiirnameler, çokluk sübjektif kanaatleri dile getirse de, yaşadığı çağda meşhur olmuş yahut halk şiiri alanında adını duyurmuş kimi âşıkların bazı vasıflarını ortaya koyması bakımından saz şairleri üstüne yapılacak araştırmalarda göz ardı edilemeyecek bir kaynak durumundadır.
Şairname örneği:
AŞIKLAR KERVANI
Yunus Emre'm bulmuş ballar balini,
Veriptir yağmaya dünya malını,
Yalınız Rabbi'ne açmış elini,
Kalbimde kin-güman kalmasın demiş.
Kerem, gurbet gurbet kimi izliyor?
Alnı yıldır Han Aslı'yı özlüyor.
Belki gelir diye yolun gözlüyor,
Ölümüz dağlarda bulmasın demiş.
Dadaloğlu, yayla yayla dolaşır,
Korku bilmez, okla yayla dolaşu,
Şaha kalkmış bir kır tayla dolaşır,
Hünkar, bize ferman salmasın demiş.
Köroğlu dağlarda kılıç savurur,
Girdiği meydanı kasar kavurur,
Pinarlarda sevdiğini çığırır,
Hayın kız kalbimi çalmasın demiş.
Kıvrım kıvrım Anadolu yolları,
Emrah bilir, öyle ulu yolları,
Aşıklar Mevla'nın garip kulları,
Yüzyıllar boyunca ölmesin demiş.
Seyrani'dir haksızlara gürleyen,
O asil ruhudur, Hakkı birleyen,
Yoksulu-garibi kimmiş horlayan,
Zalim olan murat almasın demiş.
Turnalar turnalar, gitmeyin durun!
Bir sözüm var, n'olur yâre duyurun.
Ruhsati on gündür hasta... Duyurun,
Vefâsız yanıma gelmesin demiş.
Sümmani, gurbette dert çeke çeke,
Yår için gözünden yaş döke döke,
Açılan yaraya tuz eke eke,
Zalım, bildiğinden kalmasın demiş.
Dertsizsin, derdimi anlatmam sana,
Giremezsin CAN'ım sen bu kervana,
Var yardım et bir yarayı sarana,
Mevlam, insan kalpsiz olmasın demiş.
(Ali Şahin Canozan)
