Hürmüz Boğazı'ndan geçen petrolün yaklaşık yüzde 84'ü Asya'ya gidiyor ve bu durum, İran'ın ABD'nin nükleer tesislerine yönelik saldırıları nedeniyle kritik ticaret yolunu ablukaya alması durumunda Çin, Hindistan, Güney Kore ve diğer ülkelerin ekonomilerini savunmasız bırakıyor.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi'ne (EIA) göre, Boğaz'dan günde yaklaşık 14,2 milyon varil ham petrol ve 5,9 milyon varil diğer petrol ürünleri geçiyor. Bu, ilk çeyrekteki küresel üretimin yaklaşık yüzde 20'sine denk geliyor.
Suudi Arabistan, BAE, Irak, Kuveyt, Katar ve İran'dan gelen ham petrolün neredeyse tamamı bu koridordan geçiyor.
Boğazdan ihraç edilen petrolün başlıca Asya ülkeleri şunlar:
Çin
Uzmanlar, Doğu Asya'nın ithal ettiği petrolün yarısından fazlasının Hürmüz Boğazı'ndan geçtiğini tahmin ediyor.
EIA'ya göre, Çin bu yılın ilk çeyreğinde Hürmüz üzerinden günlük 5,4 milyon varil ham petrol ithal ederek en büyük alıcılardan biri oldu.
Suudi Arabistan, Çin'in ikinci büyük ham petrol tedarikçisi olup, ülkenin toplam petrol ithalatının yüzde 15'ini (günde 1,6 milyon varil) karşılıyor.
Analiz şirketi Kpler'e göre Çin, İran'ın petrol ihracatının yüzde 90'ından fazlasını satın alıyor.
Nisan ayında İran'dan günlük 1,3 milyon varil ham petrol ithal edildi. Bu rakam, Mart ayındaki beş aylık zirveden düşüş gösterdi.
Hindistan
EIA verilerine göre Hindistan, Hürmüz Boğazı'na büyük ölçüde bağımlı olup, ilk çeyrekte koridordan günlük 2,1 milyon varil ham petrol ithal etti.
Yerel medyada yer alan haberlere göre, Hindistan'ın 2025 yılı başında ithal ettiği petrolün yaklaşık yüzde 53'ü, özellikle Irak ve Suudi Arabistan olmak üzere Orta Doğulu tedarikçilerden geldi.
Ortadoğu'da tırmanan çatışmalardan endişe eden Yeni Delhi, son üç yıldır Rus petrol ithalatını artırdı.
Hindistan Petrol ve Doğal Gaz Bakanı Hardeep Singh Puri Pazar günü yaptığı açıklamada, "Son iki haftadır Orta Doğu'daki gelişen jeopolitik durumu yakından izliyoruz" dedi.
X gazetesinde yayınlanan yazıda, "Geçtiğimiz birkaç yılda tedariklerimizi çeşitlendirdik ve tedariklerimizin büyük bir kısmı artık Hürmüz Boğazı'ndan geçmiyor" ifadelerine yer verildi ve "Vatandaşlarımıza yakıt tedarikinin istikrarını sağlamak için gerekli tüm adımları atacağız" denildi.
Güney Kore
EIA'ya göre, Güney Kore'nin ham petrol ithalatının yaklaşık yüzde 68'i, yani günlük 1,7 milyon varil Hürmüz Boğazı'ndan geçiyor.
Güney Kore, özellikle geçen yıl petrol ithalatının üçte birini gerçekleştiren başlıca tedarikçisi Suudi Arabistan'a bağımlı.
Seul Ticaret ve Enerji Bakanlığı, Güney Kore'nin ham petrol ve LNG ithalatında şu ana kadar herhangi bir aksama olmadığını ancak "bir arz krizi olasılığı göz önüne alındığında" yetkililerin "Hürmüz Boğazı'nda olası kesintilere hazırlıklı olduklarını" söyledi.
Bakanlık açıklamasında, "Hükümet ve sektör paydaşları, yaklaşık 200 günlük tedarik miktarına eşdeğer stratejik petrol rezervini koruyarak acil durumlara hazırlıklıdır" denildi.
Japonya
EIA, Japonya'nın Hürmüz Boğazı'ndan günde 1,6 milyon varil ham petrol ithal ettiğini söylüyor.
Japonya gümrük verilerine göre, geçen yıl ham petrol ithalatının yüzde 95'i Ortadoğu'dan yapıldı.
Ülkenin enerji nakliye şirketleri, boğazın olası bir ablukasına karşı hazırlık yapıyor.
Nakliye devi Mitsui OSK, AFP'ye yaptığı açıklamada, "Şu anda gemilerimizin Körfez'de geçirdiği süreyi olabildiğince kısaltmak için önlemler alıyoruz" dedi.
Diğerleri
İlk çeyrekte Hürmüz Boğazı'ndan geçen günlük yaklaşık 2 milyon varil ham petrolün Asya'nın diğer bölgelerine (özellikle Tayland ve Filipinler'e), ayrıca Avrupa'ya (0,5 milyon varil) ve ABD'ye (0,4 milyon varil) gönderildiği belirtildi.
Sınırlı alternatifler
Asya ülkeleri petrol tedarikçilerini çeşitlendirebilirler, ancak Ortadoğu'dan gelen büyük hacimli arzın yerine konması zor.
MUFG Bank uzmanları, kısa vadede "yükselen küresel petrol stokları, OPEC+'ın mevcut yedek kapasitesi ve ABD kaya petrolü üretiminin bir miktar tampon sağlayabileceğini" söyledi.
"Ancak Hürmüz Boğazı'nın tamamen kapatılması, [Arap] Körfezi'nde yoğunlaşan bu yedek üretim kapasitesinin önemli bir bölümüne erişimi yine de etkileyecektir" dediler.
Suudi Arabistan ve BAE, boğazı bypass ederek olası aksaklıkları azaltacak altyapıya sahipler ancak bunların transit kapasiteleri oldukça sınırlı; günde yaklaşık 2,6 milyon varil.
EIA'ya göre, İran'ın Umman Körfezi üzerinden ihracat yapmak için inşa ettiği ve geçen yıldan bu yana atıl durumda olan Goreh-Jask boru hattının günlük maksimum kapasitesi sadece 300 bin varil.
