Antarktika'daki deniz buzu her yıl Şubat ayının sonuna doğru, kıtanın yaz mevsiminde en düşük seviyelerine iniyor. Deniz buzu daha sonra kış boyunca yeniden oluşuyor. Ancak bu yıl bilim insanları farklı bir şey gözlemledi.
SON 45 YILIN EN DÜŞÜK SEVİYESİ
Deniz buzu beklenen seviyelere yakın bir yere dönmedi. Hatta 45 yıl önce kayıtların tutulmaya başlamasından bu yana yılın bu zamanları için en düşük seviyelerde kaldı. Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi (NSIDC) verilerine göre Antarktika’daki buz, 2022 yılında kaydedilen bir önceki kış rekorunun yaklaşık 1,6 milyon kilometrekare altında kaldı.
TÜRKİYE'NİN YÜZÖLÇÜMÜNÜN 3 KATINDAN DAHA FAZLA
Temmuz ortasında Antarktika'nın deniz buzu 1981-2010 ortalamasının 2,6 milyon kilometre kare altındaydı. Bu alan Türkiye'nin yüzölçümünün 3 katından fazla bir alana tekabül ediyor.
"OYUN DEĞİŞTİ"
Colorado Boulder Üniversitesi'nde buzulbilimci olan Ted Scambos konuya ilişkin yaptığı açıklamada, "Oyun değişti. Antarktika’daki buz kaybı bize açıkça iklim sistemin değiştiğini söylüyor." dedi.
Diğer taraftan, bilim insanları Antarktika’da hızlı buz kaybının nedenini bulmaya çalışıyorlar. Antarktika uzak ve karmaşık bir kıta. Küresel ısınma hızlandıkça deniz buzunun istikrarlı bir şekilde azaldığı Kuzey Kutbu'nun aksine, Antarktika'daki deniz buzu son birkaç on yılda rekor yüksek seviyelerden rekor düşük seviyelere inerek bilim insanlarının küresel ısınmaya nasıl tepki verdiğini anlamalarını zorlaştırdı.
"KÜRESEL ISINMA ANA ETKEN"
Ancak 2016'dan bu yana bilim insanları, Antarktika deniz buzunda dik bir düşüş eğilimi gözlemlemeye başladı. Doğal iklim değişkenliği deniz buzunu etkilerken, birçok bilim insanı küresel ısınmanın buzun yok olmasında önemli bir etken olabileceğini söyledi.
Scambos, "Antarktika sistemi her zaman oldukça değişken olmuştur. Ancak mevcut değişkenlik düzeyi o kadar aşırı ki, son iki yılda, ama özellikle de bu yıl, en az 45 yıl öncesine dayanan tüm önceki yıllara göre radikal bir değişim gözlemlendi."
Diğer taraftan Scambos'a göre deniz buzu kaybına yol açan pek çok faktör var; bunların arasında Antarktika çevresindeki batı rüzgarlarının gücü de yer alıyor.
Scambos, "Antarktika Okyanusu sınırının kuzeyindeki daha sıcak okyanus sıcaklıklarının, tipik olarak dünyanın geri kalan okyanuslarından bir şekilde izole edilmiş olan suya karışması da bunun nasıl açıklanacağına dair bu fikrin bir parçasıdır." ifadelerini kullandı.
Scambos, bu kış yaşanan benzeri görülmemiş olayın, izole kıta için uzun vadeli bir değişime işaret edebileceğini belirterek, "Antarktika sisteminin, örneğin 15 yıl önce olduğu gibi, gelecekte çok uzun bir süre boyunca ve muhtemelen 'hiç' iyileştiğini görmememiz daha olası." açıklamasını yaptı.
