"Emekli zamlı maaşları ne zaman yatacak? Memur 14-15 günlük maaş farkı ne zaman yatacak?" sorularının cevapları sorgulanan konular arasında yer alıyor. Milyonlarca emeklinin beklediği haber sonunda geldi. Sosyal Güvenlik Kurumu (SSK) ve Bağ-Kur emeklilerine ek yüzde 5 zam yapılacak. Bu artış oranları, emekli maaşlarını yüzde 42,6 seviyesine çıkaracak. Yapılan düzenleme ile en düşük emekli maaşı da 10 bin lira olarak belirlendi. İşte emekli maaş takvimi için detaylar...
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, işçi, esnaf, çiftçi emeklilerinin maaşlarına ilave zammın 5 puan olduğunu açıkladı. SSK, Bağ-Kur emeklilerine ocak zammının yüzde 42.6'ya, en düşük emekli aylığı 10 bin liraya çıkarılmasına ilişkin yasal düzenleme bugün torba teklife önergeyle eklenecek. Emekli aylıklarına yapılan zam, kök maaşları da etkilemiş oldu.
E-devlet üzerinden emekli aylık bilgisi bölümünde yer alan "aylık tutar" kök maaşı, "ek ödeme tutarı" da yüzde 4'lük ek ödemeyi, "5510 EK 19 Miktarı" da aylığı 10 bin liraya tamamlayan ilave ödemeyi gösteriyor. Zamlı aylık hesaplanırken önce kök aylığa zam uygulanıyor ardından yüzde 4'lük ek ödeme ekleniyor.
Örneğin, kök maaşı 8 bin 500 lira olan emeklinin aylığı yüzde 42.6'lık artışla 12 bin 121 lira, yüzde 4 ek ödemeyle 12 bin 606 lira, kök aylığı 10 bin lira olan yüzde 42.6 artışla 14 bin 260 lira, yüzde 4 ek ödemeyle 14 bin 830 lira alacak. Temmuz ayında SSK, Bağ-Kur emeklileri ile Emekli Sandığı emeklileri arasındaki zam farkı birbirine yakın olacak. Böylece yıl bazında yapılan zam oranı eşitlenmiş olacak.
Örneğin ocak-haziran döneminde enflasyon yüzde 24 çıkarsa, işçi, esnaf, çiftçi emeklisinin aylığı yüzde 24 (Yıl bazında yüzde 76.79), emekli memurun da yüzde 18.61 (Yüzde 77.02) artacak.
Emeklilere refah payı, kök aylık hesabı, yasal sürece ilişkin merak edilen soruların yanıtları şöyle:
1-Dün itibariyle emekli aylığı almaya başlayan SSK, Bağ-Kur emeklilerine ek zam ne zaman yatırılacak?
İlave zam ve en düşük emekli aylığının yükseltilmesine ilişkin düzenleme bugün Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülecek olan torba teklife önergeyle eklenecek. Komisyon'da kabul edildikten sonra gelecek hafta Meclis Genel Kurulu'nda ele alınacak. Başkan Erdoğan'ın onayına sunulduktan sonra Resmi Gazete'de yayımlanarak uygulama alınacak.
SSK emeklileri aylıklarını 17-26 Ocak, Bağ-Kur emeklileri de 25-28 Ocak'ta alıyor. Yasal düzenlemeden önce aylıklarını yüzde 37.57 oranındaki enflasyon zammı ile alanlara 5 puanlık fark ek olarak yatacak. Yasal düzenleme yapıldığında aylığını almayanlar ise refah payıyla birlikte yüzde 42.6'lık zammını alacak.
2-Emekliye 5 puanlık ilave zam hesabı nasıl yapıldı?
Ocak ayında enflasyon verileriyle birlikte Emekli Sandığı emeklileri ile SSK, Bağ-Kur emeklileri arasında 11.68 puanlık bir fark oluştu. Merkez Bankası tahminlerine göre bu yılından ilk 6 ayında enflasyonun yüzde 24 olması durumunda SSK, Bağ-Kur emekli aylıkları yüzde 24 artarken, emekli memur aylıklarındaki artış 18.61'de kalacak.
Temmuz ayında emekli memurlar aleyhine 5.39 puanlık fark ortaya çıkacak. Hükümet, temmuz ayında ortaya çıkacak bu farkı dikkate alarak yüzde 37.57'lik enflasyon zammına 5 puan ilave etti.
3-Temmuzda aylık zam oranları nasıl eşitlenecek?
Temmuz ayında SSK, Bağ-Kur emekli aylıkları ocak-haziran dönemindeki enflasyon oranında artacak. Emekli Sandığı emeklileri ocak ayındaki yüzde 15'lik toplu sözleşmenin üzerindeki enflasyon farkında temmuz ayındaki yüzde 10'luk toplu sözleşme zammı ilave edilecek.
Merkez Bankası'nın yıl sonu yüzde 36'lık enflasyon tahminine göre bu yılın ilk 6 aylık döneminde yüzde 24 çıkması durumunda işçi, esnaf, çiftçi aylıkları yüzde 24 artarken, Emekli Sandığı emeklileri yüzde 18.61 artacak. Bu durumda memur emeklilerinin yıllık toplam aylık zammı 77.2, işçi, esnafın yüzde 76.79 olacak. Böylece Temmuz ayında bütün emeklilerin aylıkları eşitlenecek.
4-Zamlı emekli aylık hesabını nasıl yapabilirim?
E-devlet üzerinden "emekli aylık bilgisi" bölümüne giriş yapılarak detay kısmına girerek kök maaşı görüntüleyebilirsiniz. "Aylık tutarı" kök maaşı, "ek ödeme tutarı" yüzde 4'lük ek ödemeyi, "5510 Ek 19 Miktarı" da 10 liraya tamamlayan ilave ödemeyi gösteriyor.
Zamlı aylık hesabında, önce kök maaşa zam oranı uygulanıyor, ardından da yüzde 4'lük bir ek ödeme ekleniyor. Örneğin, 7 bin 500 lira kök maaşınız varsa buna yüzde 42.6 eklendiğinde aylık 10 bin 695 lira oluyor. Yüzde 4'lük ek ödemeyle 11 bin 122 liraya ulaşıyor.
5-En düşük emekli aylıklarında ilave zam farkı nasıl hesaplanacak?
Kök aylığı 7500 liranın altında olanların kök aylıkları yüzde 37.57 artırılacak. Bu artırım sonrasında bu tutarın altında kalanlar 7500 lira ödenecek, 7500 lirayı geçenlere de yeni tutar ödenecek. Yasal düzenlemenin ardından kök aylıklar yüzde 42.57 zam oranına göre yeniden hesaplanacak. Buna göre 10 bin liranın altında kalan aylıklar bu tutara tamamlanacak.
Dün itibariyle 7500 lira aylık alanlar yasa çıktıktan sonra 2 bin 500 lira daha ödenecek. Kök aylığı 10 bin lirayı geçenler de yeni tutar üzerinden hesaplanan farkı alacak. Örneğin; Aralık ayında kök aylığı 7 bin 200 lira olan yüzde 37.57 zamla birlikte 9 bin 905 lira alacak. Yasa çıktıktan sonra yüzde 42.57 oranına göre hesap yapılacak aylık 10 bin 265 liraya çıkacak. Bu kişiye 360 lira ilave zam farkı yatacak.
6-Ek zamla birlikte işçi, esnaf, çiftçi aylıkları ne kadar olacak?
SSK (2000 öncesi) 7 bin 616 lira olan emekli aylığı yüzde 42.6 artışla 10 bin 860 liraya çıktı. SSK (2000 sonrası) 4 bin 723 lira olan kök aylık 6 bin 735 liraya çıkacak ancak bu tutar 10 bin liraya tamamlanacak. Kök aylığı 6 bin 818 lira olan en düşük Bağ-Kur emeklisinin aylığı 9 bin 722 liraya, Bağ-Kur tarım işçilerinin kök aylığı da 5 bin 420 liradan 7 bin 729 liraya çıkarken bu tutarlar 10 bin liraya tamamlanacak.
7-4.4 milyon dul ve yetimin aylığı da artacak mı?
Vefat eden SSK, Bağ-Kur emeklilerinin yakınlarına ödenen ölüm aylıkları da yüzde 42.6 oranında artacak. Dul ve yetimlere ölüm aylıkları dosya bazında ödeniyor. Ölen eşin aylığının yüzde 50'sini karısı, yüzde 25'ini kızı alıyorsa 10 bin liranın 5 bin lirasını eş, 2 bin 500 lirasını da kızı alır.
