Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu'nun (PPK) kararı doğrultusunda seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma adımları devam ediyor..
TCMB Para Politikası Kurulu'nun 24 Ağustos 2023 tarihli kararıyla faiz artırımının yanı sıra parasal sıkılaştırma sürecini destekleyecek seçici kredi ve miktarsal sıkılaştırma kararlarının alınmaya devam edileceği belirtilmişti.
Bu kapsamda, Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ, Resmi Gazete'de yayınlandı.
Oran artırıldı
Tebliğe göre, Kur Korumalı Mevduatların (KKM) zorunlu karşılık oranları artırıldı.
Yüzde 25 oldu
Vadeli Türk Lirası mevduata geçişi teşvik eden bir adım olarak uygulanan kur korumalı hesaplara yüzde 15 oranında getirilen zorunlu karşılık 10 puan artırılarak yüzde 25 oldu.
6 aya kadar hesaplar
Buna göre, Kur Korumalı Mevduatların zorunlu karşılık oranı vadeye göre farklılaştırılırken, KKM'nin yoğunlaştığı 6 aya kadar vadelinin zorunlu karşılık oranı 10 puan artırılarak yüzde 25’e yükseltildi.
TL vadeli mevduata geçişi teşvik eden bir adım olarak, 6 aya kadar (6 ay dahil) vadeli Kur Korumalı Mevduatlar için zorunlu karşılık oranı yüzde 25'e çıkarıldı. 1 yıla kadar vadeli ve 1 yıl ve daha uzun vadeli olanlar için zorunlu karşılık oranı ise yüzde 5 olarak belirlendi.
Daha önce kur korumalı hesaplarda zorunlu karşılık tesis etme yükümlülüğü tüm vadeler için yüzde 15'ti.
TL likidite fazlası, sistemden çekilmeye devam edilecek
Böylece piyasada oluşan TL likidite fazlası, zorunlu karşılık oran artışıyla sistemden çekilmeye devam edilecek. Aynı zamanda TL vadeli mevduatlar desteklenirken, KKM'de uzun vade öne çıkarılacak.
Merkez Bankası'nın kararı bankalara yönelik
Merkez Bankası'nın bu kararı bankaları kapsıyor, bankalarda KKM hesabı olan mevduat sahiplerinin gelirlerinde herhangi bir etkisi olmayacak. Ancak bankaların bundan sonraki uygulamalarına etki etmesi bekleniyor.
Zorunlu karşılık oranı nedir
Zorunlu karşılık oranı; mevduat kabul eden bankaların bu mevduatlara karşılık olarak TCMB’de bulundurmak zorunda oldukları mevduatların oranıdır ve bu oran TCMB tarafından kararlaştırılır. Zorunlu karşılıklar para politikasını uygulama aracı olarak kullanılabilir.
Eğer bankalar atıl rezervlere sahip değilse, zorunlu karşılık oranı artırıldığında bankalar verdikleri kredileri geri çağırırlar ve bu durum para arzının azalmasına neden olur.
Zorunlu karşılık oranı düşürüldüğünde ise zorunlu karşılıkların bir kısmı kullanılabilir rezerv şekline dönüşür, bu da bankaların kredi tabanını artırır. Bankaların kredi tabanın genişlemesi de para arzının artmasına neden olur.
Zorunlu karşılık oranının artırılması daralmacı para politikasına, oranın azaltılması ise genişlemeci para politikasına işaret eder.
