Nefes nedir?
Tekke edebiyatı nazım türlerinden biri.
Nefes nazım türünün esasları
Daha çok Bektaşi-Alevî halk şairlerinin inanış, duyuş ve dünya görüşlerini dile getirdikleri manzum eserlere nefes denir. Hece ölçüsüyle söylenir. Şekil bakımından koşmaya benzer. Bektaşi tekkelerindeki törenlerde, ayinlerde ve toplantılarda, ilahî gibi saz eşliğinde, makam ile okunur. Tanrı'yı bulmak yolunda söylenen nefesler, coşkun bir eda taşır.
Nefes nerelerde söylenir?
Bektaşi tekkelerindeki törenlerde, ayinlerde ve toplantılarda, ilahî gibi saz eşliğinde, makam ile okunur.
Türk edebiyatında nefes örneği:
Rıza Tevfik Bölükbaşı'nın bir nefesinden alınan birkaç dörtlük:
Bana sual sorma, cevap müşküldür,
Her sırrı ben sana açamam hocam.
Hakk'ın hazinesi darı değildir
Câmi avlusunda saçamam hocam.
…
Miraç’ı anlatma eşek değilim,
Bildiğin kadar da melek değilim.
Günahkâr insanım, ördek değilim,
Bu ağır gövdeyle uçamam hocam.
Ölümden ürker mi tez ölen kimse?
Çoktan mazhar oldum ben hak nefese,
Bu demi sürerken ecel gelirse,
İşimi bırakıp kaçamam hocam.
…
Şarabı men'etme, o değil hüner,
Âşığım bâdesiz pek başım döner,
Gönlümde muhabbet ateşi söner,
Özrüm var, sade su içemem hocam.
…
Feylesof Rıza'yım dinsiz anlama,
Dini ben öğrettim kendi babama,
Her ipte oynadım cambazım amma,
Sırat köprüsünü geçemem hocam.
