Montanizm nedir? Ne zaman ortaya çıkmıştır?
Montanizm; Hristiyanlığın Anadolu’da yayılmasıyla birlikte Roma İmparatorluğu’nun Frigya Eyaleti’ne bağlı Uşak yöresinde MS II. yüzyılda ortaya çıkıp üç kıtaya yayılmış Erken Hristiyanlık Dönemi Mezhebidir.
Montanist hareket kilisenin bir kurum olarak teşkilatlanmasına tepki göstermiştir. Montanizm, dönemin sosyo-ekonomik bunalımlarını ortaya atarak insanlara kıyametin kopmak üzere olduğu ve "Yeni Kudüs" olarak adlandırdıkları Pepuza'ya sığınmalarını istemiştir.
Montanizm; Erken Hristiyanlık Döneminde Ms.2.yy ile 6.yy arasında var olan Uşak ilinde ki Pepuza(Karayakuplu Köyü) Şehrinden üç kıtaya yayıldı.
Montanizm,Evrensel Kilise olduğu iddiasında ki Roma Katolik Kilisesinden Papa Eleutherius tarafından Ms.177 yılında sapkın olarak ilan edildi.
Hristiyan Ortodoks Mezhebinin Roma İmparatorluğunun devlet mezhebi haline gelmesiyle Roma İmparatoru I. Justinianus (527-565) tarafından Montanizm Mezhebi takipçileri katliamlarla ortadan kaldırıldı.
Ortaya çıktığı merkez Pepouza Antik Kenti
Montanizmin ortaya çıktığı merkez, Frigya bölgesinde bulunan "Pepouza" kenti idi.
Yazılı kaynaklara göre kent bir Bizans manastırına sahipti.
Manastırda, üç katta altmıştan fazla oda, yemekhane, şapel, mutfak, haç şekilli Bizans grafiti, Bizans çanak çömlekleri bulunmuştur.
Ayrıca, Ulubey Kanyonunun doğu kısmında bulunan kaynak suyu, Clandras su kemerinin yardımıyla 2,5 km mesafeden, Roma köprüsünün batısında, kanyonun genişlediği alanda bulunan ve büyük bir yerleşim yeri olduğu düşünülen Pepouza kentine getirilirdi.
