Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Bartın'ın Amasra ilçesinde meydana gelen maden kazasının ardından TBMM'yi bilgilendirdi.

Bakan Dönmez, vahim hadisenin grizu patlaması şeklinde meydana geldiğini değerlendirdiklerini söyledi.

Dönmez, "Galeride kısmi yangınlar oluşmuş, kömür üretimi bölümünde kısmi göçükler meydana gelmiştir." dedi.

"110 madenci kardeşimiz çalışıyordu"
Kaza anında 110 madencinin görev yapmakta olduğunu anlatan Dönmez, "İvedikle arama-kurtarma çalışmaları başladı. 30 tahlisiyecimiz var. İlave ekipler maden ocağında arama-kurtarma çalışmalarında görev aldı." ifadelerini kullandı.

"Teknik ve idari düzenlemelere aykırı husus tespit edilemedi"
Maden ocaklarının yılda ortalama 4 kez denetlendiğini, 21-27 Ağustos tarihlerinde Amasra'da denetim gerçekleştirildiğini dile getiren Dönmez, "Bu denetimlerde teknik ve idari düzenlemelere aykırı husus tespit edilememiştir. Olayın tüm boyutlarıyla açıklığa kavuşması için gereken desteği vereceğiz." diye ekledi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, madencilerin 58'inin sağ olarak tahliye edildiğini, 41 madencinin hayatını kaybettiğini, 11 madencinin ise yaralı olarak hastaneye sevk edildiğini anımsattı.

Fatih Dönmez, kaza sonrası 18 saat içinde arama-kurtarma faaliyetlerinin tamamlanarak, müessesede üretime ara verildiğini ifade ederek, şunları söyledi:

"Amasra Müessesesi'ne 77 milyon lira yatırım yapıldı"
"Türkiye Taşkömürü Kurumu'nda (TTK) 12 yılda 677 milyon liralık yatırımın yüzde 33'ü iş güvenliğine ayrıldı. Amasra Müessesesi'ne 77 milyon lira yatırım yapıldı.

Yönetmeliğe göre 250 çalışana 1 iş sağlığı güvenliği uzmanı görevlendirilmesi şartken, 580 çalışana 16 iş güvenliği uzmanı görevlendirilmiştir.

"Risklerin, iş güvenliği uzmanlarınca değerlendirilmesi zorunluluğu getirildi"
Çalışma alanlarındaki risklerin, iş güvenliği uzmanları tarafından değerlendirilmesi zorunluluğu getirildi. İş sağlığı ve güvenliği uzmanlarına İTÜ aracılığıyla eğitimler aldırılarak risk değerlendirilmesi çalışması yapıldı.

Kazanın yaşandığı ilk dakikalarda Sayıştay raporları gündeme getirilmiştir. Sayıştay, TBMM adına kamu idarelerinin mali faaliyet, karar ve işlemlerini denetlemekle yükümlüdür. 2017 ve 2019 yıllarında yer alan hususların dikkate alınmadığı iddiası ortaya atılmıştır.

"Maske değişim istasyonları kuruldu"
Soma ve Ermenek kazalarından sonra mevzuattaki düzenlemelere istinaden TTK'da iyileştirilmeler yapılmadığı iddiaları ortaya atıldı. Toplam 200 kilometrelik alanlarda 'hayat hattı' tesis edildi. Maske değişim istasyonları kuruldu.

"50 kalemde iyileştirmeler yapıldı"
Yeraltında metan, oksijen, karbonmonoksit, sıcaklık, hava hızını ölçen sensörlerin bulundurulma zorunluluğu yerine getirilmiştir. Seyyar ölçüm cihazı bulunmaktadır. Acil ikaz sistemi, sıcaklık ve basınç ölçer, gaz izleme sistemi, kamera, aspiratör modernizasyonu, iş elbiseleri, yangın söndürme sistemleri, havalandırma gibi 50 kalemde iyileştirmeler yapıldı.

"45 denetim yapıldı, 7'si Amasra'da gerçekleştirildi"
Yeraltındaki hava giriş ve çıkışlarını denetmek için sensörler tesis edilmiştir. 2022 yılı içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 26 denetim yapılmış, 4'ü Amasra'da gerçekleştirilmiştir. Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından kurum iş yerlerinde 45 denetim yapılmış olup, 7'si Amasra'da gerçekleşmiştir.

Kazanın olduğu gün, Sayıştay raporları çarpıtılarak, metan gazı miktarı 'yüksek seviyede metan tespit edildi' şeklinde lanse edildi. Kömürün içindeki metan ile ocaktaki havalandırma içindeki metan farklıdır.

"Her tür telsiz ve telefon görüşmesi kayıt altında"
Delme ve patlamaya dair ortaya atılan iddialara ilişkin, dünya genelindeki madencilik operasyonlarında delme ve patlatma işlemi kullanılmaktadır. Ülkemizde de uygulanmaktadır. Son olarak maden ocağının patlayacağı iddialarına da açıklık getirmek istiyorum.

Yeraltı çalışma alanlarında 24 saat boyunca izlenmekte, bilgiler de kayıt altına alınmaktadır. Karakutumuz var, her tür telsiz ve telefon görüşmesi kayıt altında. En ufak bir ihmal varsa gereği yapılacak.

"Metan gazı, saat 18.05'te yüzde 1,5 seviyesine ulaştı"
Amasra'ya kurulan sensörlerde metan oranı yüzde 1,5 değerine ulaştığında sarı ışık yanmakta ve sesli uyarı vermektedir. Merkezi Gaz İzleme Birimi tarafından sistem takibe alınmaktadır. Metan oranı yüzde 2'yi bulduğunda kırmızı alarm devreye girer ve acil durum prosedürü işletilerek çalışanlar tahliye edilir.

Kazadan önceki son kayıtlar incelendiğinde metan gazı oranı saat 18.05'te yüzde 1,5 seviyesine ulaşmış ve elektrik kesilmiştir. Saat 18.09'da ise son kayıp metan oranı yüzde 1,69 olarak ölçüldüğünü göstermektedir. 18.09'dan sonra kayıt alınamadı. Patlama anındaki metan seviyesi Merkezi Gaz İzleme Sistemi'nde ölçülen bu.

Şehit ailelerine 1,5 milyon lira ödenecek
TTK, Türk-İş, Çalışma ve Sosyal Güvenlik ile Aile, Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından kişibaşı 1,5 milyon lira ödeme yapılacaktır. Devletimiz tüm kurum ve imkanlarıyla Bartın'daydı.

Sağlık Bakanlığımız, UMKE ile yaralıların hastaneye sevki gerçekleşmiştir. Süreç en kısa süre içinde tamamlanacaktır. Madenci kardeşlerimizin evlatları emanetimizdir. Eğitim, iş bulma gibi her türlü desteği vereceğiz.

Türkiye geneli ölümlü iş kazalarında madencilik sektörünün payı 1990 yılında yüzde 35,4 iken bu oran 2010 yılında yüzde 10'un altına gerilemiş, Soma ve Ermenek sonrası bu oran 2014'te yüzde 23,5'a yükselmiştir. 2014'ten sonra geçtiğimiz yıl 2021'de bu oran yüzde 5,2 seviyelerine gerilemiştir."