Bakan Kirişci, Başkent Kulisi programındaMehmet Acet’in sorularını yanıtladı.
Bakan Kirişci'nin açıklamalarından satır başları:
(Yusufeli Barajı) Türkiye'de bir şaheser denilebilecek bir yerdesiniz. Kar nedeniyle yolculuğumuz için tereddütlerimiz oluştu fakat sağ salim eriştik. Bu barajı tamamlamak için yürütülen çok kapsamlı çalışmalar oldu. Burada bir Çoruh nehri üzerinde sırasıyla 2005 yılında yapılan Muratlı barajı var son olarak 2012'de Afrin Barajı var, Yusufeli suyun kaynağı tarafında en büyük gerdanlık. Türkiye'nin belki beton kemerli, çift eğrilikli barajı. Normalde bu tür suyun önüne yapılan setlerde genellikle yukarı doğru yükselen trapez görürsünüz. Dünyanın beşinci büyük barajı. Gerçekten mühendislik harikası. Arkada tutuklan su Türkiye'de 186 milyar küp depolanan suyu var, burada 90'da biri bu barajda. Böyle devasa bir suyu tutacak gövdenin de sağlam olması gerekir. 100 katlı bir gökdelene eşdeğer yüksekliği var.
ANTALYA'NIN ELEKTRİĞİNE EŞ DEĞER
Vadinin iki yakasındaki dağları vinçle makineler aşağı indirildi ve çalışmalar sağlandı. Çok zor bir coğrafya ama ancak burada yapılabilirdi böyle bir baraj. 15 dağcı ekip özel olarak tel ağ ile yüzeyi kapladı ki oralardan herhangi bir iş kazası olmasın diye. Her bakımdan gerçekten büyük bir titizlikle bunlar gerçekleştirildi. Bu barajın ne kadar elektrik üreteceği Türkiye'nin hidroelektrik gücünün yüzde 2'sini oluşturacak. Bu mesela 2,5 milyon nüfusluk Antalya'nın elektriğini üretmeye eş değer. 750 bin adet Togg otomobilin elektriğine de eş değer.
"7 YILA KALMADAN KENDİNİ AMORTİ EDECEK"
Aslında Yusufeli suyu menbağında tutarak, temiz suyu aşağıdaki barajlara salıyor ve bu diğer barajlarda elektriği yüzde 15 artırıyor. 5 milyar Türk lirası getirisi var. Bu proje için 34 milyarın üzerinde bir para harcadık. 7 kez yer değiştiren bir Yusufeli var. Yeni yerleşim yerlerinin oluşturulması var. Dolayısıyla kapsamlı bir proje, bu proje için harcanan paranın aslında 3'te biri baraja gitti. Ulaştırma alt yapısı için harcanan para da 3'te biri kadar. Ulaşım erişimle ilgili 110 km yol yapıldı. 46 adet tünel yapıldı. Yusufeli'ne yapılan tünel uzunluğu 62 kilometrelik bir uzunluk.
Projenin başlangıcı 2013 yılı. 7 yıla bile kalmadan kendini amorti edecek. Bu tür projeler başka alanlarda da bizim alın teri döken insanlarımızın daha devasa eserler yapmasını sağlıyor. Bu barajın başka bir özelliği de var. Çoruh nehri artık taşkına yer vermeyecek.
Yaklaşık 105 bin fide, fidan, ağaç yerleştirildi. Çevreci olduğunu gözetmek bakımından söyleyelim, sahipsiz 500 köpek yaşam merkezlerine taşındı.
ELEKTRİK ÜRETMEYE NE ZAMAN BAŞLAYACAK?
Barajımız26 Kasım itibariyle haznesinde su tutmaya başladı. 2,1 milyar küp su olacak diyoruz ya oraya doğru ilerliyoruz. Su artık yukarı doğru yükselmeye devam ediyor. Başka ülkeler bu tür eserleri olmadığı halde başka ülkelerin eserleri üzerinden belgeseller yaparak dünyaya pazarlar.
Büyüklüğünü ifade ederken, Yusufeli Barajı her şeyden önce yüksekliği, artı çift kemerli gövde yapısına sahip olması. Yusufeli pozitif olarak Atatürk barajından ayrışıyor. Burası sadece hidroelektrik üretimi için kullanılacak. Buradan bir içme suyu öngörülemiyor.
İÇME SUYUNDA KRİTİK İLLER
2 kritik şehrimiz var fakat vatandaşlarımız endişelenmesinler çalışmalarımız devam ediyor. Bu şehirlerden biri Sivas ama çalışmalarımızı yapıyoruz. Uşak'ta da etrafta küçük göletler yaparak ve o göletlerdeki suyu da içme suyu sistemine entegre ederek ilerliyoruz. İstanbullular su sıkıntısı yaşamasın deniyorsa yeni barajlar yapılmalı. O şehrin yöneticileri bu projeleri gerçekleştirmeli. 4 büyük şehrimizde yüzde 4,6 oranında daha az su mevcut. Uşak ve Sivas dışında 16 tane daha il var. Bu iller de içme suyu anlamında daha dikkatli olması gerekiyor. Şehirlere içme ve kullanma suyu olarak 6,2 milyar küp su veriyoruz. 2,2 milyar küpü kayıp ve kaçak olarak kayboluyor. Bu kayıp kaçağı önleyerek israfın önüne geçebiliriz. Buna da yerel yöneticilerin dikkat etmesi gerekiyor.
