Muhalefetin İslâmî Temelleri

Muhalefet etme, meşruiyetini Kur’ân ve Sünnet’ten alır. Çünkü İslâm’ın bu iki ana kaynağının görevleştirdiği özgürce görüş bildirme olan Şûra, saygılı ve ilmî düzeyli fikri tartışma olan Cidal, aklın kullanımı olan Kıyas-İctihad ve İslâm Dîni’nin ve aklın onayladıklarına çağrı ve yasakladıklarından sakındırma olan Emir bil-Ma’rûf ve Nehiy anil-Münker, muhalefetin tabii kaynaklarıdır.  ( Al-i İmran159; Ankebût 46)

Kur’ân ve Sünnet’in açıklamalarına göre Emir bil- Ma’rûf ve Nehiy anil-Münker bütün mümin fertlerin ve toplumların görevidir. (Al-i İmran 104,110)

Bütün gücümüzle kendisine yönlendirmekle emrolunduğumuz Ma’rûf,

İslâm Dini’nin, aklın ve bilimin yapılmasını gerektirdiği söz, davranış ve iştir.

Fiili veya sözlü-yazılı atılımlarla sakındırmakla yükümlü olduğumuz Münker ise Marûfun zıddı olup dinimize, olgun akıl ve ilme göre sakındırmakla mükellef olduğumuz işlemdir. (Râğı,Müfredât “Arefe” maddesi.)

Müslüman Marûf’u karşıtlarında bile görse desteklemelidir. Münker’i kendisinde, ailesinde, kurumunda ve partisinde görse dahi yerip karşı çıkmalıdır.

Münker’den sakındırma olan Muhalefet özbenliğimize yapılabileceği gibi ilişkili olduğumuz iktidar ve muhalet çevrelerine de yapılabilir. Pek tabiidir ki Sistem’e de muhalefet edilebilir.

Muhalefetin Doğası

Muhalefet yapılırken mutlaka Kur’ân’ın öğütlediği “aklî ve ilmî verileri

kullanma”, “güzel öğüt”, “etkili ve saygılı mücadele” yöntemleri kullanılmalıdır. (Nahl 125)

Muhalefetin doğasında haramlara eğilim vardır. Yaşanılan maddeci hayat da bu eğilimi kamçılamaktadır. Ma’rûf ve Münker ölçülerin ve de bilimsel verilerin iyi bilinmediği hususlarda muhalefet etmiş olmak için muhalefet edilmemelidir. Arkadan çekiştirme yöntemiyle veya şöhret sağlamak için muhalefete kalkışılmamalıdır. Siyâsî intikam gayesi güdülerek de muhalefet yapılmamalı, kişiler ve görüşleri asla aşağılanmamalıdır. (En’âm 108) Bu tür muhalefetler haramdır. Hak helâllığı alınmadıkça tövbeyle bile bağışlanmayacak günahtır.

Muhalefete Saygı

Yapılması dinimizin veya ilmî verilerin gerektirdiği muhalefete ihtiram gösterilmesi gerekir. Bizi Allah’a ve insanlara karşı sorumlu duruma düşürecek hatalar-günahlardan koruyabileceği için de yapılan muhâlefet için duâcı olunmalıdır.

Meşrû muhalefeti önemsememek, iç bünyede onu disiplinsizlik veya otorite tanımazlık olarak görmek İslâm’a aykırılıktır. Peygamberi uygulamaları tanımazlıktır. Meşrû muhalefete yasak getirmeye kalkışan ölçü tanımazlara ve kendilerini vazgeçilmez sananlara itaat etmek azîm günahtır. Çünkü itaat yalnızca Ma’rûf olan işlerdedir.

Bizdense övelim, değilse muhalefet edip yerelim anlayışı Münafıklıktır.