Lavman nedir?
Rektum yoluyla kalın bağırsağa sıvı enjekte etme işlemine denir. Kalın bağırsakların temizlenmesini sağlayan bir uygulamadır.
Lavman'ın amacı nedir?
Kalın bağırsakta var olan dışkının, toksin maddelerin ve sıvının çok kolay bir yöntemle vücuttan atılmasını sağlamaktır. Yediğimiz gıdalar bağırsak duvarında, katı bir şekilde hapsolabilir. Lavman işleminde ise anüsten içeriye verilen kayganlaştırıcı bir sıvı ile bu katı dışkının çözülmesi ve dışarıya atılması sağlanmaktadır.
Lavman hangi durumlarda yapılır?
Bazı kabızlık vakalarında hastaların günlerce dışkılayamadığı veya yıllarca belirli aralıklarla bu durumu yaşadığı görülmüştür. İşte lavman özellikle kronik kabızlık durumlarında tıbbi bir müdahale olarak yapılmaktadır. Bundan başka kalın bağırsak ameliyatı, kolonoskopi, endoskopi ve doğum öncesinde de bağırsakların tamamen temizlenmesi amacıyla lavman yapılmaktadır.
Lavman temel olarak 3 kategoriye ayrılmaktadır:
Temizleyici ve Boşaltıcı Lavmanlar: Genellikle kronik kabızlık durumlarında uygulanır. Evde çok basit işlemlerle birkaç dakika içerisinde yapılabilmektedir. Daha çok sabunlu su, elma sirkesi veya limonlu su gibi karışımlar kullanılır. Anüsten içeriye yollanan bu sıvılar, en geç 10 dk içerisinde tuvalete çıkmanızı ve bağırsakların temizlenmesini sağlayacaktır.
Tedavi Edici Lavmanlar: Bu kategoride yapılan lavmanlarda özel ilaçlar uygulanarak bağırsakların tedavi edilmesi sağlanır.
Besleyici Lavmanlar: Bu türde de özel ilaçlar kullanılmaktadır. Amaç bağırsakların temizlenmesinin yanında, aynı zamanda beslenmesi ve hastalıklara karşı direnç oluşturmasını sağlamaktır.
LAVMAN NASIL YAPILIR?
Boşaltıcı lavman solüsyonları bir tüp içinde bulunur. Rektuma rahat giriş sağlayan bir ucu veya bir hortumu bulunur. Rektal tüpün tahrişlere yol açmaması için yumuşak ve kıvrılabilir olması gerekir.
-Uygulamadan önce rektal tüpün ucuna kayganlaştırıcı bir madde (jel,vazelin vb.) sürülebilir.
-Uç kısmı yağlanan tüp doğrudan rektuma yerleştirilir ve sıvı gönderilir.
-Sıvının kolona düzgün bir şekilde ulaşması için kişilerin dizlerini göğüslerine veya midelerine doğru çekmeleri gerekir.
-Lavman sıvısının oda sıcaklığından çok yüksek veya düşük ısıda olması rahatsızlık ve ağrı oluşturabilir.
EVDE LAVMAN NASIL YAPILIR?
Lavmana başlarken en azından 30 dakikadır bir şey yemiyor olmanız önerilir. İşlem susuz kalmanıza neden olabileceği için öncesinde 1-2 bardak su içebilirsiniz. Tuvalete kolay ulaşabileceğinizden emin olmalısınız.
Uygulama için gerekenler; lavman kiti, havlular ve uzanacak bir yerdir. Ucu kaygan hale getirmeye ihtiyaç duyarsanız diye yanınızda biraz vazelin bulundurabilirsiniz. Lavmandan birkaç saat sonra bağırsaklarınızı tekrar boşaltma ihtiyacı duyacağınız için tuvalete yakın bir yerde durmanız önerilir.
Uygulama basamakları:
Bazı havluları yere, tercihen banyoya yerleştirin. Destekleyici olarak kullanmak için havlulardan birini yuvarlayın.
Bir saat veya zamanlayıcıyı görüş alanınız içinde bulundurun.
Vücudunuzun alt kısmındaki tüm giysilerinizi çıkarın.
Ellerinizi sabun ve sıcak suyla yıkayın ve iyice kurulayın.
Lavmanın ucunun kapağını çıkarın.
Gerekirse, lavmanın yerleştirilmesini kolaylaştırmak için anüse veya lavmanın ucuna vazelin sürün.
Sağ elinizi kullanıyorsanız vücudun sol tarafına ya da sol elinizi kullanıyorsanız sağ tarafınıza uzanın. Uzandığınız tarafın aksi yönündeki dizinizi bükerek katladığınız havluyu diz altına destek olarak yerleştirin.
Sol tarafınıza uzandıysanız sağ elinizi kullanarak lavmanın ucunu nazikçe rektuma sokun. Rahatsız edici bir his verebilir ancak ağrıya neden olmaz. Ağrınız varsa işlemi durdurup doktorunuzu arayın.
Ağızlığı rektuma soktuktan sonra, sıvıyı itmek için tüpü sıkmaya başlayın. Kabı tabanından yukarı doğru sıkarak tüm içeriği boşaltmaya çalışın.
Ucu yavaşça çıkarın.
Tuvalete gitmeden önce önerilen süre kadar beklemeye çalışın. Lavman sıvı içeriğine göre bekleme süreleri:
Bisakodil: 15 dakika – 1 saat arası
Dokusat: 2 – 15 dakika
Gliserin: 15 dakika – 1 saat
Mineral yağ: 2 – 15 dakika
Senna: 30 dakikadan 2 saate kadar
Sodyum: 2 – 5 dakika
Önerilen sürenin sonunda tuvalete gidip bağırsaklarınızı boşaltın. Bir kaç kez daha tuvalete gitmeniz gerekebileceği için, sonraki 30 ila 60 dakika boyunca tuvalete yakın olun
