Necip Fazıl Kısakürek'in "Bir Adam Yaratmak" oyununun özeti

Necip Fazıl'ın bu eseri bir poetika bildirir. Yazar, eserde eser yaratma süreci ve sanatkara tesirleri üzerinde durmuştur. Eserin baş karakteri Hüsrev'in yaratılış ve ölüm üzerine monologları da eserde dikkat çeken bir noktadır.

Aynı zamanda eser cemiyet ilişkilerinin tenkidi niteliğindedir.

Olayı meçhul bir tarihte İstanbul’da geçen üç perdelik piyeste Husrev, hayatı kaderin ve tesadüflerin yönettiğine inanan; otuz sekiz yaşlarında bir yazardır. Son oyunu "Ölüm Korkusu"yla büyük bir başarı sağlamıştır. Eserde yalnız bir nokta: oyun kahramanının, annesini; kazâ kurşunu ile öldürmesi, seyircilerce yadırganmıştır. Husrev, bir dost toplantısında bunun garipsenecek bir şey olmadığını anlatmak için ruh hastalıkları doktoru Nevzat’ın tabancasını ister ve oyundaki çocuğun şarjörü nasıl boşalttığını gösterir. Tabancayı, oyundaki anneye çevirir gibi annesi Ulviye’ye çevirmiştir. Şarjörü çıkarttığını sanarak tetiği çeker. Tam o anda, halasının kızı Selma; boş fincanlardan birini almak üzere yerinden kalkmıştır, vurulur ve ölür. Oyundakine benzer fakat gerçek bu ikinci kazâ, Husrev’in arkadaşı olan gazete patronu Şeref tarafından gazetenin satışını artırmak için Husrev’in hayatının mahremiyetlerine kadar uzanan açıklamalarla halka duyurulur. Hüsrev'in bir diğer arkadaşı Doktor Nevzat tarafından da bir reklam aracı olarak kullanılmak istenir. Doktor, ünlü yazarı kendi özel kliniğine yatıracaktır. Hüsrev evden kaçar, eski yıllarına sığınır. Otuz yıl önce babası, kendisini, bu yalının bahçesindeki incir ağacına asarak öldürmüştü. Annesi, oğlunun da aynı şeyi yapmasından korktuğu için ağacı önceden kestirmiştir. Çok geçmeden Şeref ile Doktor Nevzat’ın yalıya geldiklerini gören Hüsrev, annesinin önlemek isteyişlerine rağmen, devlet hastanesine gitmek şartıyla götürülmeyi kabul eder. Son sözü; "Ne yapayım, anne? Kestiniz incir ağacını." olmuştur.

Oyunun kahramanları

  • Hüsrev
  • Ulviye
  • Selma
  • Mansur
  • Nevzat
  • Şeref
  • Zeynep
  • Turgut
  • Osman
  • Hükümet Doktoru

"Bir Adam Yaratmak" oyunu ne zaman yazıldı, ne zaman sahnelendi?

Necip Fazıl eseri 1937 yılında yazmıştır. Eser 1937-1938 kışında İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda oynanmış ve Bab-ı Âli'nin rütbelilerinden tam not almıştır. Oyunda başrolü, Muhsin karakterini, önemli tiyatro sanatçılarından Muhsin Ertuğrul oynamıştır.

Eser, üç bölümlük bir dizi olarak 1977 yılında siyah-beyaz formatta Yücel Çakmaklı yönetiminde televizyona uyarlanmıştır.